U terapijskom arsenalu savremene neurohirurgije ima čitav niz novih procedura za lečenje bola u
leđima izazvanog degenerativnim i patološkim promenama na kičmenom stubu. Dr sc. med Nenad Živković, specijalista
neurohirugije u bolnici Acibadem Bel Medic, svrstava ih u jednu sasvim novu kategoriju, koja je „negde između“
konzervativnog (nehirurškog), i hirurškog lečenja spinalnih problema. To su metode koje se izvode u jednodnevnoj
hirurgiji - neke od njih isključivo u lokalnoj anesteziji - te su vrlo komforne za pacijente, i omogućavaju
brz oporavak i povratak uobičajenim životnim aktivnostima
Naučnici smatraju da Sunčev sistem traje bezmalo 4,5 milijardi godina.
Sve vreme od nastanka do danas, Zemlja se menjala i dobijala nova svojstva. Jedno od tih svojstava je i pojava života.
Zasad se malo ko usuđuje da navede kada je počeo život na našoj planeti - zna se samo da vreme života na Zemlji traje
stotinama miliona godina, od najprostijih oblika do današnjih složenih živih vrsta, kojima se takođe broja ne zna.
Ono što je u znatnoj meri proučeno, to je put evolucije živih vrsta, i to na osnovu teorije Čarlsa Darvina.
Posle vekovima prisutne kreacionističke teorije o nastanku sveta, polovinom 19. veka, ljudi su promenili mišljenje.
Evolucija ima svoje zakonitosti i svoja izuzeća. A svakoga dana množe se nova saznanja o tome kako smo postali i
kako se razvijao živi svet oko nas. O evoluciji živih vrsta ima još mnogo toga da se sazna.
TEMA BROJA
Prof. dr Katarina Bogićević Prof. dr Draženko Nenadić
Evolucija, drvo sa mnogo grana / Darvin i teorija evolucije
Čuveni genetičar Teodosije Dobžanski jednom je rekao: „Ništa u prirodi nema smisla, osim u svetlu evolucije.“
Ali šta je to evolucija, uopšte? U čemu je razlika između pojma „evolucija“ i „teorija evolucije (prirodnim odabiranjem)“?
Zašto mnogi ljudi prihvataju prvu, ali ne i drugu?
Često čujemo pogrešno mišljenje da je evoluciju otkrio Čarls Darvin. Ali Darvin nije otkrio evoluciju, nije čak ni izmislio ime
za nju (on je koristio izraz „nastanak sa modifikacijama“), baš kao što ni Tesla nije „izmislio“ struju.
Na jugoistoku Velsa, u okrugu Monmaufšir, nalazi se selo Lanbadok u kome se 1823. godine rodio istaknuti
prirodnjak Alfred Rasel Volas. Potiče iz mešovitog englesko-škotskog braka. Iako ga svojata više naroda, smatra se da je
bio Englez iz Velsa. Mladost je proveo seleći se po Engleskoj i Velsu, spremajući se da bude geometar. Menjajući različite
poslove rano je ispoljio zanimanje za prirodu.
Pitanje porekla života, odnosno kako i kada je živi svet na našoj planeti nastao tema je koja uvek iznova okupira pažnju
naučnika i šire javnosti. Postoji nekoliko teorija koje pokušavaju da daju odgovor na ovo složeno pitanje, ali većina naučnika smatra da
je život na našoj planeti nastao pre oko 3,5milijardi godina a da je atmosfera Zemlje u početku sadržavala isparenja kao što su metan,
amonijak, sumporvodonik, vodenu paru i karbon dioksid... koji su se oslobađali za vreme vulkanskih erupcija tokom prvih faza Zemljine istorije.
Nakon hlađenja Zemlje, vodena para je postala tečna i došlo je do formiranja mora i okeana. Samim tim stvorili su se uslovi za nastanak života.
Evolucija živog sveta u morskim sredinama igra izuzetno važnu ulogu za razumevanje porekla života na Zemlji; ona je prethodila pojavi života
na kopnu i odvijala se tokom različitih vremenskih intervala (prekambrijum, paleozoik, mezozoik i kenozoik).
Živi svet na Zemlji je nastao pre oko 3,5 milijardi godina i značajno se razlikovao od današnjeg, i u broju i u složenosti organizama.
Izumiranje vrsta je prirodna pojava koja omogućava da se postigne prirodna ravnoteža. Biljne i životinjske vrste evoluiraju, preživljavaju one koje se adaptiraju.
Ovakve ekološke krize predstavljaju prelaze između pojedinih geoloških perioda.Masovno izumiranje je naziv za veoma brzo smanjenje broja živih vrsta u relativno
kratkom vremenskom razdoblju. Preko 97% svih vrsta koje su ikad živele na našoj planeti je danas izumrlo. Izumiranja se javljaju u nejednakim intervalima.
Prema evidenciji fosila, stopa izumiranja na Zemlji je oko dve do pet taksonomskih porodica morskih beskičmenjaka i kičmenjaka, svakih milion godina.
Morski fosili se većinom koriste da bi se izmerila stopa izumiranja, jer su svestraniji i pokrivaju veći vremenski razmak od fosila kopnenih organizama.
Dinosaurusi su vrsta gmizavaca koja se razvila pre oko 250 miliona godina od manjih gmizavaca nazvanih dinosauromorfi.
Ovi četvoronošci dugačkih i vitkih udova bili su veliki kao domaća mačka. Iako se nisu nalazili na vrhu lanca ishrane,
bili su brzi i okretni, i to im je pomoglo u evolucionoj trci.
Prelazni fosili su fosili koji predstavljaju prelazne oblike između dve srodne grupe, predačke i potomačke.
Darvinova teorija pretpostavlja da su sve vrste životinja i biljaka nastale od jednog ili od malog broja primitivnih organizama,
koji su se zatim granali kao stablo i koji su i danas povezani srodničkim odnosima. Često se još koristi i zastareli, nenaučni izraz,
„karika koja nedostaje“ ili „missing link“. Ovaj izraz potiče od jedne vrlo stare predstave koja je dugo vladala u prirodnim naukama
- da su živa bića poređana u vidu neprekinutog lanca ili lestvice, što se zove Veliki lanac bića (Great Chain of Being). Na vrhu te
lestvice ili lanca nalazi se Bog, ispod njega arhanđeli, anđeli pa ljudi, niže od ljudi su životinje i to najpre sisari, pa ptice,
gmizavci, ribe, beskičmenjaci, a na samom dnu su biljke i minerali. Zašto su minerali ubrojani u živa bića? Pa verovatno zato što
je postojala ideja, koja je došla preko alhemije, da se minerali mogu menjati iz jednog oblika u drugi, napredujući prema zlatu,
pa se pretpostavljalo da i oni sadrže neku vrstu života u sebi.
Iako glavnina DNK modernih ljudi i dalje potiče iz grupe koja se razvila u Africi,
nova otkrića o međugrupnom ukrštanju usložnjavaju viđenje evolucije naše vrste. Ljudske grupe koje
su se susretale pre manje od 100.000 godina su, u takvim prilikama, verovatno razmenjivale i nešto
više od sopstvenih gena. Neandertalci koji su živeli u današnjoj Francuskoj pre otprilike 50.000 godina
znali su kako da zapale vatru. Paljenje vatre je ključna veština koju su različite ljudske grupe mogle
da prenesu jedna drugoj.
Desetak godina posle Lorencovog objavljivanja rada u kojem je pokazao da male promene početnih
vrednosti mogu dovesti do velikih promena u rezultatima, naučnici su počeli da se interesuju za mnoga dešavanja
u prirodi koja su smatrali nepravilnim. Sve ono što se smatralo eksperimentalnom greškom, počeli su da posmatraju
kao posledicu duboke zakonitosti. Nastala je nova teorija - Teorija haosa.
Mikrobiom digestivnog trakta ljudi sastoji se od stotina hiljada različitih vrsta bakterija i arhebakterija.
U okviru određene vrste mikroba, različiti sojevi nose različite gene koji mogu uticati na zdravlje ljudi i bolesti na koje
su ljudi osetljivi. Nađeno je da postoji značajna varijacija u sastavu mikrobioma creva između populacija ljudi koji žive
u različitim zemljama širom sveta. Razlika je uočena i između ljudi iste populacije. Iako istraživači počinju da shvataju
koji faktori utiču na sastav mikrobioma - recimo, ishrana - još uvek postoji ograničeno razumevanje zašto različite grupe
ljudi imaju različite sojeve iste vrste mikroba u crevima.
Prema studiji sprovedenoj na Vašingtonskom državnom univerzitetu, merenje načina na koji se zenice očiju menjaju u
odgovoru na svetlost - poznato kao refleks zenice na svetlost - potencijalno bi moglo da se koristi za skrining autizma kod male dece.
Pva autorka ove studije objavljene u žurnalu “Neurološke nauke”, dr Džordžina Linč ovim se nadovezala na raniji rad u cilju kontinuiranog
razvoja prenosive tehnologije koja bi mogla da obezbedi brz i lak način za skrining na autizam, poremećaj koji utiče na komunikaciju
i društvenu interakciju.
Istraživači sa Univerziteta Ilinois, u Čikagu (SAD), otkrili su da povećanje proizvodnje novih neurona
kod miševa sa Alchajmerovom bolešću (AB) popravlja defekte pamćenja kod tih životinja. Studija objavljena u Žurnalu
eksperimentalne medicine pokazala je da novi neuroni mogu da se ugrađuju u neuronska kola koja čuvaju sećanja i obnavljaju
njihovu normalnu funkciju, što sugeriše da bi povećanje proizvodnje neurona moglo da bude održiva strategija
i za lečenje pacijenata sa AB.
Jedna studija Univerziteta u Kentu otkrila je dokaze o bioritmu u ljudskim primarnim zubima,
koji je povezan sa debljanjem tokom adolescencije. Međunarodni istraživački tim predvođen dr Patrikom Mahonijem,
sa Kentove škole za antropologiju i konzervaciju, otkrio je da je bioritam u primarnim, „mlečnim“ molarima -
odnosno Recijusove linije gleđi, koje su rezultat nedeljnog ritma u sekreciji gleđi (Recijusova periodičnost - RP)
- povezan sa aspektima fizičkog razvoja tokom rane adolescencije. Brži zubni bioritam imao je za rezultat manji dobitak u težini i masi.
Gotovo 40 odsto svetske populacije ima prekomernu težinu, a čak 13 odsto ljudi na planeti živi sa gojaznošću,
što je stanje koje nosi veći rizik od rane smrti i rizik za kardiovaskularne bolesti, dijabetes tipa 2, rak i neplodnost.
Borba protiv gojaznosti je, pak, nerešen problem budući da se, nakon početnog uspešnog gubitka kilograma,
kod mnogih osoba oni često “vraćaju”.
Mikrobiom i rak prostate
Postoji značajna razlika u mikrobiomu creva muškaraca sa rakom prostate, u poređenju sa onima koji imaju benigne biopsije, nalaz je studije predstavljene na nedavnom godišnjem kongresu Evropskog udruženja urologa u Amsterdamu.
Mikrobiom creva je kolekcija mikroba u gastrointestinalnom traktu koja utiče na različite procese i mehanizme u telu. Stanje mikrobioma creva povezano je sa mnogim stanjima čak i u udaljenim organima, ali njegova uloga u raku prostate nije poznata.
Šest decenija duga istorija istraživanja Sunčevog sistema kosmičkim sondama započeta je udarom sonde „Luna1“ o površinu Meseca,
2. januara 1959. Udarom o Mesec završavale su se i misije sondi serije „Ranger“ koje su slale tv snimke Mesečeve površine. U brojnim kasnijim misijama,
udar o površinu nebeskog tela bez atmosfere je predstavaljao način za ispitivanje njenog sastava. Sonda „Deep Impact“ je 2005. poslala masivan udarni
blok na kometu Tempel 1 i izazvala izbijanja materije iz unutrašnjosti komete, što je omogućilo spektroskopsku analizu.
Jedna nedavna teorija objašnjava moguće poreklo drevnog kratera Čiksulub na poluostrvu Jukatanu, u Meksiku.
Prečnik ovog kratera je 180 km i smatra se da je nastao prilikom jednog od najvećih udara nebeskih tela u istoriji Zemlje.
Udarni asteroid ili kometa, prečnika najmanje 10 km, zauvek je promenio istoriju kada je udario u Zemlju, pre oko 66 miliona godina.
Posledice su bile razarajuće po našu planetu, počev od iznenadnog istrebljenja dinosaurusa pa do uništenja skoro tri četvrtine
svih biljaka i životinja koje su tada postojale na Zemlji. Do danas nije rešena zagonetka porekla nebeskog tela koje je izazvalo tako snažan udar.
Ako u svemiru ima beskrajno mnogo galaksija, zvezda i planeta, zašto do sada nismo imali kontakte
sa vanzemaljcima? To pitanje je suština Fermijevog paradoksa. Ipak, nedavno, kineski naučnici su pokušali da
odgovore ne pitanje: kada ćemo doći u vezu sa nekom vanzemaljskom civilizacijom? Koristeći matematičke i
astrofizičke modele, naučnici Venđe Song i He Gao, sa Katedre za astronomiju Pekinškog univerziteta,
izračunali su da će ljudski rod doći u vezu sa nekom vanzemaljskom civilizacijom tek za oko 400.000 godina!
GOTHAM, grupa astrohemičara sa više univerziteta upečatljivog naziva, već nekoliko godina
radi na projektu detekcije policikličnih aromatičnih ugljovodonika, PAH-ova, u međuzvezdanom prostoru.
Nepoznato nebesko telo je, tokom posmatranja, emitovalo veliku količinu energije gotovo minut, u naletima na svakih 18 minuta.
Mada objekti sa pulsirajućom energijom nisu retkost u svemiru, stručnjaci ističu da je nešto što se „uključi" na minut veoma neobično.
Polovinom jula, zahvaljujući radu svemirskog teleskopa “Džejms Veb”, stigli su snimci
koji omogućuju dosad najdublji pogled u svemir. Dospele fotografije pružaju “pogled ka početku vremena”, i
otvaraju mogućnost ispitivanja duboke strukture svemira i proučavanje atmosfera obavijenih oko planeta daleko izvan Sunčevog sistema.
Na više od milijardu svetlosnih godina od Zemlje, u sazvežđu Eridan, nedavno se dogodila velika eksplozija gama-zraka.
Ta eksplozija je označila smrt zvezde i početak njene transformacije u crnu rupu, kažu stručnjaci iz nemačkog "Electron Synchrotrona" u Hamburgu. O
vu udaljenu eksploziju otkrili su svemirski teleskopi "Fermi" i "Swift", uz podršku teleskopa "High Energy Stereoscopic System (HESS)", u Namibiji.
Kada planete počnu da se formiraju oko neke mlade zvezde, nastaje atmosfera koja se uglavnom sastoji
od vodonika i helijuma. Mnoge na kraju izgube tu atmosferu, što se događa stenovitim telima u Sunčevom sistemu.
Mada, ima slučajeva da neke planete veće od Zemlje zadrže prvonastalu atmosferu.
Proučavajući vanzemaljski kamen “hipatija”, koji je otkriven u Egiptu 1996. godine, naučnici su utvrdili, na osnovu njegove strukture,
da je vanzemljskog porekla. Ovaj zaključak izveden je na osnovu delića koji potiču od oblaka gasa i prašine koji su ostali od drevne supernove.
Tokom više milijardi godina, mešavina prašine formirala je čvrstu stenu koja je zadržala gas unutar sebe.
Kamenje s Meseca koje je prikupio kineski lender "Change - 5" sadrži vodu, zaključak je stručnjaka posle analize donetih uzoraka.
Kako su naveli, na površini Zemljinog satelita nivo vode iznosi oko 28,5 delova na milion (ppm). Kineska letelica
spustila se na Mesec 1. decembra 2020, prikupila uzorke tla i, posle dve nedelje, iste godine vratila se na Zemlju.
U mnogim drevnim zajednicama smrt nije označavala prestanak života, već početak novog.
Na više načina su drevni ljudi pamtili svoje pretke, sve sa ciljem da sećanja na njih traju duže i da
se time iskaže poštovanje. Na području Bliskog istoka, oko 9.000 godina p.n.e. tadašnja zajednica je
praktikovala jedan drugačiji vid pamćenja svojih dragih. On je podrazumevao postmortalno uklanjanje
lobanja iz grobova koje bi, potom, podlegle tretmanu modelovanja uz pomoć gipsa. Ukupan broj otkrivenih
lobanja koje su modelovane gipsom na Bliskom istoku iznosi manje od stotinu.
Rekord u proizvodnji struje “Siemens Gamesa”, nemačko-španska kompanija koja se bavi proizvodnjom kopnenih i morskih vetro-turbina, objavila je da je njihov prototip vetro-generatora
SG 14-222 DD oborio svetski rekord za najveću količinu proizvedene energije tokom 24 sata. Ova vetro-turbina je, u jednom danu, proizvela 359 MWh.
Sa tom energijom prosečan električni automobil može da pređe oko 1,8 miliona km.
Osnovnu školu II, III, i IV razred i nižu gimnaziju, Nikola je završio u Gospiću. U drugom a naročito trećem razredu osnovne škole,
osmogodišnji Nikola se pročuo u celom gradu po tome kako brzo rešava zadatke iz matematike. Bio je omiljen među drugovima jer je rešavao zadatke umesto njih.
Nemac Johanes Gutenberg, graver, zlatar i pronalazač iz 15.veka, izumeo je štamparsku mašinu sa
pokretnim slovima i označio preokret u istoriji civilizacije: za samo nekoliko narednih decenija, knjige štampane mnogo brže,
jeftinije i u velikom broju, preplavile su celu Evropu. Štampana reč dospela je do velikog broja ljudi i omogućila njihovu direktnu
vezu sa tekstom, ukinuvši neophodnost da im značenja prenosi neko drugi.
Mikroplastiku čine mali fragmenti plastike, koji imaju dužinu manju od 5 mm. Ona može poticati od bilo kog tipa plastike,
a u životnoj sredini se najčešće nalaze: polietilen (PE), polipropilen (PP), polistiren (PS), poliamid (PA, npr. najlon), poliester (PES)
i akril (AC). Sve ove vrste mikroplastike nastaju od veće plastike, poput plastičnih flaša, kesa ili cevčica za piće, koje se nakon
upotrebe nakupljaju u životnoj sredini i vremenom razgrađuju do sve sitnijih delova. Daljim usitnjavanjem se stvara mikroplastika,
koja se vremenom taloži u prirodi, najčešće u vodi i zemlji.
U 2020. godini je 811 miliona ljudi bilo pothranjeno, što predstavlja desetinu svetske populacije.
Ovaj porast od 161 miliona se dogodio za godinu dana, a jednak je porastu u pet prethodnih godina.
Posledice gladi su se najviše osetile u Africi, Aziji, Latinskoj Americi i Karibima. Prema novijem izveštaju UN-a, klimatske promene,
sukobi i ekonomska recesija su glavni pokretači nesigurnosti u proizvodnji hrane. Siromaštvo i nejednakost takođe imaju svoju ulogu.
S obzirom na to da se predviđa da će svetska populacija porasti na 10 milijardi do 2050. godine, nešto treba hitno preduzeti. Editovanje tj.
uređivanje genoma ima primenu u proizvodnji useva sa većim prinosom i više hranjivih materija, otpornih na klimatske promene, bolesti i štetočine.
Međutim, da li ovako nešto može biti rešenje za svetsku glad?
Na severu Indije i na jugu Nepala pruža se nizija Terai. Iz tog regiona potiče narod Taru.
Danas ih ima preko dva miliona i dvesta hiljada, od toga tri četvrtine žive u Nepalu. U toj nevelikoj državi
oni čine pet procenata ukupnog stanovništva. U Indiji ih je najviše u istočnoj državi Bihar. Veće zajednice
spostoje i u severnim državama, Utarakand i Utar Pradeš.
U južnoj Kini je 1935. godine otkiven kutnjak ogromnog čovekolikog majmuna čiji se rod sastoji od samo jedne
taksonomske vrste Gigantopithecus blacki. Veruje sa da je bio težak 200-300 kg. Ostaci ove životinje pronađeni na 16 lokaliteta
širom Kine, a za zube otkrivene na Tajlandu, Indoneziji i Vijetnamu postoje pretpostavke da su pripadale gigantopitekusu.
Pod uticajem susednog Egipta, drevni narod Kušita - jedna od najvećih civilizacija
koja je u prošlosti obitavala na obalama Nila - svoje kraljeve i kraljice sahranjivao je u grobnicama pod piramidama
Borba protiv nametanja jednog nacionalnog jezika kao međunarodnog, navela je mnoge misleće ljude, od Dekarta i Komenijusa
do Šlajera i Zamenhofa, da tragaju za nacionalno neutralnim jezikom koji ne bi diskriminisao druge jezike. Zato je u savremenoj interlingvistici
prevagnulo mišljenje da jedino planski jezik sa lingvističkim potencijama i karakteristikama svakog živog jezika, uz postojanje sopstvenih
govornih predstavnika - dakle da i sȃm bude govoren (spoken, parolata), a samim tim i živ (live, vivanta) jezik - može, pod okolnostima
eventualnog međunarodnog društvenog konsenzusa, vršiti ulogu međunarodnog jezika.
Na Tehnološkom institutu Masačusetsa (SAD), poznatijem kao MIT, naučnici su stvorili materijal za
koji kažu da je jak kao čelik a lak kao plastika. Novi materijal može da se proizvodi u velikim količinama,
a upotreba mu je mnogostruka: od premaza za automobile i telefone do građevnskih blokova za velike konstrukcije.
Na jednoj farmi u zapadnoj Engleskoj, nedavno su pronađeni fosili stari 183 miliona godina.
Do sada je izvađeno oko 180 fosila, među njima i riblja glava koja je pripadala vrsti Pachycormus, koja odavno ne postoji.
Izvađeni su i ostaci džinovskih morskih reptila ihtiosaurusa, lignji, insekata i drugih životinja iz ranog perioda jure.
Duguljasta bela bakterija velika koliko jedna ljudska trepavica najveća je poznata bakterija na svetu,
navodi se u prilogu nedavno objavljenom u časopisu “Science” (Nauka). Iza ove tvrdnje su stručnjaci Nacionalne laboratorije Lorens Berkli,
SAD, i saradnici Univerziteta Francuske Zapadne Indije i Gvajane, koji su 2009. godine prvi pronašli primerke ove bakterije
na potopljenim listovima drveta mangrova, na arhipelagu Gvadalupa.
Naučnici sa Univerziteta u Sečuanu, u jugozapadnoj Kini, objavili su da su napravili robot-ribe koje
"jedu" mikroplastiku. Štaviše, ako se neka od tih “riba” ošteti - može da se oporavi! A ako se desi da neku od ovih
“riba” proguta prava riba, neće biti posledica pošto je robot-riba napravljena od poliuretana koji je biokompatibilan
pa može da se svari! Ove “ribe”, smatraju stručnjaci, mogle bi da pomognu u čišćenju zagađenih okeana na planeti.
Eksperimenti se ponovo pokreću u sklopu rada Evropske organizacije za nuklearna istraživanja (CERN), kod Ženeve.
Posle tri godine nadogradnje i radova na održavanju, nastaviće se istraživanja u akceleratoru čestica, Velikom hadronskom sudaraču (LHC).
U Galeriji nauke i tehnike SANU, u Beogradu, 18. oktobra obeleženo je pola veka od pojave prvog broja „Galaksije”,
časopisa za popularizaciju nauke i tehnoloških dostignuća. U prepunoj sali Galerije, o svojim iskustvima i saradnji sa ovim listom i
o njegovom značaju za vreme kada se pojavio na jugoslovenskom prostoru, govorili su pokretači ovog izdanja i njegovi višegodišnji saradnici.
Otapanje glečera Tvejts, veličine Floride, preti da podigne nivo mora za do 2 m. Činjenica da deluje kao
tampon između mora koje se zagrejava i velike ledene ploče Zapadnog Antarktika daje mu nadimak "Santa sudnjeg dana",
a pre svega zato što bi se moglo desiti da se istopi mnogo brže nego što se ranije očekivalo! Na to ukazuje stanje
u kojem se on jedva drži za veliku ledenu ploču.
Na Zemlji živi oko 20 bilijardi mrava, tvrde naučnici u studiji objavljenoj na portalu “Conversation”
(20.000 miliona miliona). Taj broj premašuje broj svih divljih ptica i divljih sisara na svetu, zajedno. Takođe, to
čini težinu koja je jednaka, otprilike, petini težine ukupnog broja ljudi na Zemlji, dodaju autori istraživanja.
Gepardi su se vratili u divljinu Indije prvi put otkako je 1952. godine zvanično objavljeno da su istrebljeni
na prostoru Indijskog potkontinenta. Reč je o grupi od osam primeraka ove vrste - pet ženki i tri mužjaka, starosti između
dve i šest godina - koji su stigli u Indiju iz Namibije povodom rođendana premijera Narendre Modija. Pre dolaska živeli su u okolini namibijskog grada Vindhoeka.
Gotovo slučajno, kako su naveli u izveštaju, izraelski arheolozi otkrili su grobnicu staru 3.300 godina. Ovo nalazište potiče iz doba vladavine faraona Ramzesa II.
Nađeni su grnčarija, bronzani predmeti i kosti. Pronađena grobnica mogla bi da pruži potpuniju sliku pogrebnih obreda iz bronzanog doba, izjavili su izraelski arheolozi.
U šumi Čarnvud, u okolinu Lestera, u središnjoj Engleskoj, pronađen je fosil star 560 miliona godina,
za koji istražitelji veruju da je prvi životinjski predator. Nazvali su ga po čuvenom britanskom prirodnjaku i autoru
naučnih televizijskih programa Dejvidu Atenborou.
Oko polovine genoma današnjeg srpskog stanovništva je autohtono, barem do bronzanog doba, a druga polovina potiče
od slovenskih doseljenika na Balkan početkom VII veka, u vreme vizantijskog cara Iraklija. Ovo je rezultat međunarodne studije stručnjaka Biološkog
fakulteta Univerziteta u Beogradu, Arheološkog instituta u Beogradu, Instituta za evolucionu biologiju Univerziteta u Barseloni
i Laboratorije za molekularnu genetiku Harvarda.
Prema konceptu Strategije vodonika, Srbija treba da u prvoj fazi, od 2023 do 2025. godine, instalira 10 MW elektrolizera
za proizvodnju vodonika korišćenjem energije iz obnovljivih izvora i uporedo odgovarajuću pravnu regulativu uskladi sa međunarodnom praksom.
Francuska književnica Ani Erno (82) ovogodišnja je dobitnica Nobelove nagrade za književnost za,
kako je navedeno u obrazloženju Nobelovog komiteta, „beskompromisni" umetnički rad koji istražuje „život obeležen
velikim razlikama u pogledu pola, jezika i klase".
Jozef Baruhović, Vesna Bosanac, Vladica Božić, Milan Gnjatović, Ibrahim Hadžić, Ilijana Jakšić, Vladimir Jelenković,
Gordana Jovanović, Oliver Klajn, Sana Knežević, Rastko Kostić, Ivan Kremer, Dragan Lazarević, Dubravka Marić, Borka Marinković,
Jelena Marjanović, Vladimir Milojević, Maja Miljević-Đajić, Ivana Mladenović, Vladimir Nikolić, Ana Paunović, Miloš Rastović,
Zorana Stanić, Sanja Stanković, Miomir Tomić, Gordana Tomljenović, Ljubiša Topisirović, Zoran Šević
Dostupno na digitalnom formatu
www.novinarnica.net
Direktor: Milan Knežević
Glavni i odgovorni urednik: Aleksandar Gaon
Pomoćnik glavnog urednika: Miloslav Rajković
Likovno-grafički urednik: Studio Platinum, Beograd
Fotografije: Mileta Mirčetić
Naslovna strana: Marija Miljković
Internet, Instagram i Facebook page: Marija Miljković
