VELIKI UMOVI
Ana Paunović
Milan Jovanović Batut
Istrajnim korakom do visina
Milan Jovanović Batut (1847-1940) bio je lekar, profesor i utemeljivač Medicinskog fakulteta. Rođen je u Sremskoj Mitrovici. Njegov otac Konstantin je sa šabačkim poznanikom, Batutom, otvorio ortačku trgovinsku radnju „Jovanović - Batut”, prema kojoj je Milan i dobio nadimak „Batut”. Do mature Batut se školovao u Vojvodini, a 1867. maturirao je u Osijeku. Studije medicine završio je u Beču 1878. .
Lekarsku karijeru je započeo u Somboru, odakle je 1879. otišao na rad u Cetinje i postao načelnik saniteta Crne Gore. Bio je začetnik savremene zdravstvene službe, zaslužan za organizovanje rada cetinjske bolnice „Danilo Prvi”. Crnu Goru je napustio 1882. godine.
Kao stipendista srpske vlade, Milan Jovanović upućen je na trogodišnje usavršavanje u Berlin, Minhen, Pariz i London. Do 1885. je uz najpoznatije svetske stručnjake, poput Roberta Koha i Luja Pastera, proučavao probleme higijene i bakteriologije. Nakon usavršavanja, kao mladom ali iskusnom lekaru, ponuđeno mu je rukovodeće mesto na jednom od najstarijih i najprestižnijih univerziteta u Pragu. Batut je umesto sjajne međunarodne karijere izabrao višedecenijsku i tešku borbu za osnivanje medicinskog fakulteta u Beogradu. Beogradski Medicinski fakultet osnovan je 1919. godine, a počeo je sa radom 1920. Prvi dekan ovog fakulteta bio je Batut.
Prvih osam profesora Medicinskog fakulteta, sleva: Miloš Bogdanović, Rihard Burijan, Vladan Đorđević, Pavle Popović, Đorđe Joanović, Milan Jovanović Batut, Milivoje Kostić i Slobodan Kostić |
Batut je bio sjajan govornik, organizator, propagator medicinskog znanja i nauke, pisac stručnih medicinskih dela, pisac prvih zakona u našem zdravstvu i zdravstveni etnolog. Prvi je prikupljao i obradio izraze iz naše narodne medicinske terminologije. Autor je 57 knjiga, brošura i stotine članaka. Bio je predsednik Srpskog lekarskog društva, Jugoslovenskog lekarskog društva i Glavnog sanitetskog saveta, član Književno-umetničkog odbora Narodnog pozorišta, jedan od osnivača Srpske književne zadruge i saradnik Matice srpske. Tokom života stekao je najviša domaća odlikovanja, a bio je i nosilac francuskog oficirskog krsta Legije časti i češkog ordena Belog lava. Stekao je brojne diplome među kojima i počasne doktorate medicine beogradskog, bečkog, zagrebačkog i praškog univerziteta.
Stalna epidemijska komisija Ministarstva za zdravlje, sa dr Milanom Jovanovićem Batutom na čelu, kao nadzor nad higijenskim prilikama i zaraznim bolestima u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, osnovana je 13. maja 1919. godine. Do 1979. godine Stalna epidemijska komisija se razvila u Zavod za zaštitu zdravlja Srbije pod nazivom „Dr Milan Jovanović Batut” (danas Institut za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”). Jedna od najpoznatijih Batutovih rečenica je: „Ne mora čovek imati krila genija da se popne nebu pod oblake. I smišljenim i istrajnim korakom može se popeti na te visine”. Milan Jovanović Batut umro 1940. godine u Beogradu.
Ana Paunović
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
