Područja Antarktika nije oduvek bilo pustoš. Pre 90 miliona godina, koncentracija atmosferskog ugljen-dioksida stvorila je višu temperature i pokrenula topljenje polarnih ledenih ploča. Nivo mora bio je viši i do 170 m u odnosu na danas.
Zahvaljujući jednom nedavnom naučnom poduhvatu, zna se kako je izgledao Južni pol u to vreme. Tokom ekspedicije “Polarstern” u Amundsenovom moru 2017. godine, istraživači Instituta “Alfred Vegener”, iz Nemačke, prodrli su duboko ispod morskog dna zapadnog Antarktika - na oko 900 km od Južnog pola. Ono što su izvukli, posebno sa dubine od 30 m, bitno se razlikuje od sastava sedimenta koji je bio bliže površini.
Prve analize pokazale su da na dubini 27-30 m ispod okeanskog dna postoji sloj koji je prvobitno formiran na kopnu, a ne u okeanu. Skeniranja su pokazala mrežu fosilizovnih korena biljaka a mikroskopskim analizama pronađeni su i dokazi postojanja polena i prostih živih vrsta, što upućuje na ostatke drevne prašume koja je postojala na Antarktiku pre oko 90 miliona godina.
"Brojni ostaci biljaka ukazuju da je obala zapadnog Antarktika u to vreme bila gusta močvarna šuma, slična šumama na Novom Zelandu", ističe paleoekolog Ulrih Salcman (Univerzitet Nortumbrija, Velika Britanija).
Da bi saznali kako je ova drevna šuma mogla da se razvija tako dugo bez sunca, istraživači su rekonstruisali klimu tog nestalog šumskog područja na osnovu bioloških i hemijskih podataka sadržanih u uzorku tla. Prema simulacijama, nivo atmosferskog ugljen-dioksida tokom perioda srednje krede bio je značajno viši nego što se doskora mislilo. U okruženju prosečne temperature vazduha od oko 12 stepeni, gusta vegetacija pokrivala je celi kontinent Antarktika.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja "Novinarnica"
