TEMA BROJA
O.K.
Tajne bez odgovora / Ratnici od terakote
Večna careva vojska
Ćin je bila država na krajnjem zapadu teritrorija koje su nastanjivala kineska plemena. Pojavila se na istorijskoj pozornici u 9. veku pne. Između 475. i 221. godine pneošlo je do razračunavanja i ratova sedam najvažnijih i najmoćnijih kineskih država starog veka. Kao pobednik iz ovog sukoba izašao je Ćin. To ime će uskoro dobiti i dinastija koja će trajati svega petnaestak godina ali će ostaviti izuzetno dubok trag u istoriji.
Osnivač države je veliki car, ujedinitelj Ćin Ši Huang, poznat i po radovima na spajanju i ojačavanju Kineskog zida. Čuvena vojska od terakote prikazuje njegovu armiju.
Stvorena je da bi u zagrobnom životu štitila cara. Istorija pruža malo podataka o gradnji njegovog mauzoleja, započetog kada je imao samo 13 godina. To je bilo 246. godine pre nove ere. U podizanju mauzoleja učestvovalo je gotovo 700.000 ljudi! Vladavina prvog cara ujedinjene Kine trajala je od 221. do 210. godine.
Mnogo vekova kasnije došlo je do izuzetnog otkrića koje će omogućiti savremenom čoveku da se upozna sa dostignućima drevne Kine.
Od bunara do istorije
Poljoprivrednik Jang Žifa, sa petoricom svoje braće i jednim komšijom, kopao je bunar u svom selu.To se dešavalo 1974. godine. Njihovo selo je 35 km udaljeno od drevne dinastičke prestonice i glavnog grada moderne provincije Šensi, čiji je naziv Sian. Kada su iskopali 15 m u dubinu, njihove lopate su udarile u glavu od terakote. Pomislili su da se radi o prikazu Bude.
Seljaci koji su slučajno naišli na predmete od neprocenjive vrednosti odmah su obavestili lokalnu vlast. Ubrzo je poslat veći broj arheologa a Jang Žifa zvanično je proglašen za najzaslužniju osobu što je do otkrića došlo. Pronađene su hiljade skulptura od terakote u prirodnoj veličini i to na samo kilometar i po od mauzoleja Ćin Ši Huanga.Vojska od terakote je deo širokog kompleksa nekropole koji obuhvata skoro stotinu km2 a čije je središte planina Li. Terakota je inače vrsta keramike zasnovana na glini.
Skulpture su prikazi ratnika koji se nalaze istočno od grobnice. Svaki od vojnika ima različite crte i izraz lica mada je utvrđeno postojanje deset tipova lica. Brkovi su opšteprisutna odlika svih skulptura.Takođe, imaju drugačije frizure. Dosad su otkopane četiri najveće jame, dubine 7 m. Zub vremena primetan je što se tiče boja. Kada su pravljene, bile su crvenkaste, ružičaste, žućkaste i plave figure. Do današnjih dana su izbledele usled oksidacije. Većina oružja koje su skulpture imale je opljačkano ili je propalo tokom vekova.
Uglavnom su to bili mačevi, samostreli, koplja, bodeži, sablje i strele. Od sačuvanog oružja po jamama, najviše je vrhova strela. Ukupno, ima osam hiljada vojnika, 670 konja i 130 kočija. Ratnici su uključivali strelce, konjicu, borce sa kočijama i pešadiju. Pravljene su i figure visokih oficira.Sama grobnica koju „štiti“ armija od terakote ne sme da se otvori jer, ako bi trajno bila izložena vazduhu, došlo bi do oštećenja. Upravo to desilo se skulpturama prilikom prvih iskopavanja. Lak ispod lica i uniformi je odmah oštećen. Poseban problem predstavlja činjenica da su u mauzoleju reke od žive koje simbolizuju prave vodene tokove. Utvrđeno je povećano prisustvo ovog tečnog metala u tlu.
Evropljani od terakote?
Uprkos naglasku na vojsci u samom nazivu ove drevne umetničke tvorevine, među skulpturama su i brojni civili. Osim državnih zvaničnika, tu su i razni zabavljači zaduženi da olakšaju vladarev život posle smrti, poput igrača, akrobata, pevača i rvača. Napravljene su i bronzane figure raznih životinja pre svega patki, ždralova i labuda. DNK analiza je pokazala da su neki od radnika bili Evropljani.
Otuda i hipoteza da su oni pokazali Kinezima na koji način se prave tako zahtevne skulpture. Izrada mauzoleja trajala je duže od tri decenije, pri čemu je veliki broj radinka poginuo a pojedinci su ubijani da bi se sačuvale tajnost lokacije i dragocenosti koje se u njoj nalaze. Pošto je četvrta jama bila prazna, pretpostavlja se da čitav projekat nije priveden kraju.
O.K.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|