PUT SONDE „GALILEO”
Priredila D. Marić
Otkrivanje života na Zemlji
Dokazi o ljudskoj civilizaciji
Karl Sagan |
Grupa naučnika predvođena Karlom Saganom je, pre 31 godinu, utvrdila postojanje života na Zemlji! U tome su im koristili podaci sa NASA-ine sonde „Galileo“, koja se 1989. zaputila ka Jupiteru.
Da bi „Galileo“ postigao dovoljnu brzinu za putovanje dugo šest godina, prvo je morao da načini nekoliko krugova po unutrašnjem Sunčevom sistemu, sa bliskim preletom Zemlje i Venere. Karl Sagan i njegov tim su sebi postavili dva pitanja: da li bi, pomoću instrumenata koji nisu optimizovani za takvu vrstu potrage, mogli sa sigurnošću da utvrde postojanje života na Zemlji i šta bi, u suprotnom, mogli da kažu o čovekovoj sposobnosti da otkrije život van Zemlje? Pritom su zaključivali samo na osnovu podataka koje je prikupio „Galileo“, što je značilo: bez ikakvih prethodnih pretpostavki o mogućim osobinama života na Zemlji.
„Galileo“ je bio opremljen raznim instrumentima za proučavanje atmosfere i prostornog okruženja Jupitera i njegovih satelita. Spektrometar NIMS (The Near Infra-red Mapping Spectrometer), detektovao je vodu u gasovitom agregatnom stanju, koja je bila raspoređena u celoj Zemljinoj atmosferi, kao i led na polovima i velika prostranstva vode u tečnom obliku („okeanskih dimenzija“). Zabeležio je i temperature u rasponu od -30°C do +18°C.
Da li je ovo moglo da dokaže postojanje života na Zemlji? Sagan i njegove kolege su smatrali da nije. NIMS je otkrio i visoke koncentracije kiseonika i metana u Zemljinoj atmosferi, u poređenju sa drugim poznatim planetama. To su veoma reaktivni gasovi, skloni da brzo reaguju sa drugim hemikalijama i da se brzo rasprše. Jedini način da se u atmosferi održe u visokim koncentracijama jeste da se nekako stalno obnavljaju. Ovo je naučnicima ponovo sugerisalo, ali i ne dokazalo postojanje života na Zemlji. Drugi instrumenti su otkrili postojanje ozonskog omotača, koji Zemljinu površinu štiti od opasnog ultraljubičastog zračenja Sunca.
Dobijeni snimak Evrope |
Iako je lako pomisliti da je pogled kroz kameru dovoljan da se uoči život na Zemlji, slike su pokazale okeane, pustinje, oblake i led, ali i postojanje tamnijih područja u Južnoj Americi - prašuma, čije bi postojanje bez predznanja istraživačima bilo nepoznanica. Činjenica da dolazi do očigledne apsorpcije crvene svetlosti, koja prekriva ove tamnije regione, navela ih je na čvrst zaključak o postojanju biljnog sveta koji obavlja fotosintezu. Najveća rezolucija na snimcima postignuta je iznad pustinje centralne Australije i ledene ploče Antarktika, što je diktirala putanja leta. Zbog toga nijedan snimak nije pokazao gradove ili očigledne primere poljoprivredne delatnosti. Osim toga, „Galileo“ je leteo pored Zemlje sa maksimalnim približavanjem tokom dana.
Ipak, najvažniji dokaz o postojanju života na Zemlji, i to onog inteligentnog i tehnološki razvijenog, predstavljalo je „Galileovo“ detektovanje doslednog radijskog emitovanja na fiksnim frekvencijama - većina prirodnih radio-emisija je širokopojasna, što znači da se emisija iz datog prirodnog izvora dešava na mnogim frekvencijama. Ovo praktično znači da je „Galileo“, kojim slučajem, prošao istim putem oko Zemlje u bilo kom trenutku pre prve decenije 20. veka, uopšte ne bi otkrio čvrste dokaze o postojanju ljudske civilizacije.
Priredila D. Marić
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
