Krajem prethodne godine, u časopisu “Astronomija i Astrofizika” (“Astronomy & Astrophysics”) objavljena je vest da je uočena najveća radio-galaksije ikada, udaljena od naše panete oko tri milijarde svetlosnih godina. Reč je o Alkinijevoj radio-galaksiji dugoj 16,3 miliona svetlosnih godina, što znači da je reč o najvećoj poznatoj strukturi galaktičkog porekla. Iza ovog otkrića su holandski astronomi, iz opservatorije “Lajden”.
Divovske radio-galaksije sastoje se od galaksije domaćina (grupe zvezda koje kruže oko jezgra galaksije) koja sadrži supermasivnu crnu rupu, i od ogromnih snopova kosmičkog materijala koji izbijaju iz galaktičkog središta. Ovi snopovi ubrzavaju elektrone koji proizvode radio-emisiju. Osnov navedenih promena je aktivna supermasivna crna rupa u galaktičkom središtu, koja guta (ili nagomilava) materijal sa diska materijala oko sebe. Deo tog materijala crna rupa izbacuje u svemir u obliku mlazeva jonizovane plazme, brzinama koje su približne brzini svetlosti.
Naučnici koji su došli do ovog otkrića oslonili su se na podatke koje je prikupio LOw FrequencyARray (LOFAR) u Evropi, interferometrijska mreža koja se sastoji od oko 20.000 radio-antena, raspoređenih na 52 mesta širom Evrope. Sve dobijene podatke obradili su uklanjajući radio- izvore koji bi mogli ometati otkrivanje difuznih radijskih snopova i ispravljajući optičko izobličenje. Tako su došli do Alkinejeve galaksije.
U kasnijem postupku otkrili su da je posredi eliptična galaksija, koja je oko 240 milijardi puta veća od Sunčeve, sa supermasivnom crnom rupom u sredini koja je oko 400 miliona puta veća od Sunčeve mase. Oba ova parametra su na donjoj granici za džinovske radio-galaksije.
Zasad se pretpostavlja da se Alkinejeva galaksija nalazi u području svemira s nižom gustinom od prosečne, što može omogućiti njegovo širenje. Takođe, i da će Alkinejeva galaksija dalje rasti.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja "Novinarnica"
