EGZOTIČNI NARODI
O.K.
Vodabe pleme
Našminkani kradljivci devojaka
Fulani je naziv za veliku grupaciju naroda koja naseljava prostore zapadne i centralne Afrike. Jedno od najznačajnijih plemena iz ugla antropoligije je Vodabe. Oni su naročito zastupljeni u regionu Sahel, između Sahare i Sudanske savane. Nomadski način života učinio je da žive u većem broju država.
Plesači na svetkovini |
Oko sto hiljada pripadnika Vodabe plemena rasprostranjeno je u šest afričkih zemalja.Vremenom su se kretali od juga Nigera preko severne Nigerije, Kameruna, Čada, Centralnoafričke Republike i Konga. I danas se kreću tim delom Afrike, putujući zajedno sa porodicama i stokom, bar jednom u toku godine, što zavisi od kiša. Na put obično kreće nekoliko braće u pratnji žena, dece, roditelja i starijih srodnika. Svi se zadržavaju nekoliko dana na nekom pašnjaku. Kreću se pešice ili jašu magarce i kamile.
Hindu UMaru Ibrahim geografičarka i ekološka aktivistkinja iz Čada a pripadnica Vodabe naroda |
Govore fula jezikom, ali su uglavnom nepismeni jer ne koriste nijedno pismo uz taj jezik. Takođe, prilično su izolovani od ostalih plemena. Za Vodabe se upotrebljavaju čak četiri etnonima, uz neretka pogrdna značenja. Jedno od njih je Mbororo - tako ih zovu druga Fulani plemena koja o njima misle da su divlji i necivilizovani. Taj naziv označava ljude koji borave tamo gde je stoka. I sam naziv Vodabe se odnosi na ljude uz koje ide tabu pošto oni sami smatraju da se pridržavaju zabrana iz navodno drevne tradicije, za razliku od ostalih Fulani naroda.
Postali su muslimani u 16. veku. Uglavnom se bave stočarstvom i trgovinom. Vode računa o stadima domaćih goveda koja zovu zebu i koja potiču sa indijskog potkontinenta. Hrane se uglavnom mlečnim proizvodima, mesom i prosom. Pridržavaju se svog sistema pravila kojeg zove pulaku. Taj nepisani kodeks nalaže skromnost, uzdržanost, odanost, hrabrost, strpljenje, promišljenost i brigu.
Muškarci ovog plemena se ulepšavaju da bi privukli žene; na to troše veliki novac i ulažu dosta vremena. Lepota igra veoma značajnu ulogu kod Vodabea, jednako kao i umeće zavođenja. Svakog septembra se organizuje okupljanje Vodabea i još nekih nomada, na više mesta. Najznačajniji je festival koji se odvija na severu Nigera. U takvim prilikama mladići se šminkaju, boje lice svetlim bojama i nose razne ukrase kao što su perje, perle ili dugmad... da bi privukli pažnju potencijalnih udavača. Nose odeću bez rukava i neku vrstu šešira.
Ples udvarača u Nigeru
Ženski sudija procenjuje lepotu muškaraca |
Svoje grupne plesove muškaraca koje tada izvode zovu jake. Osobine koje se najviše cene kod muškog roda su visina i beli zubi. Čitav ritual udvaranja nosi naziv gerevol. Osim plesova, tokom sedmodnevnog okupljanja, odvija se i trampa robe u okviru dogovora oko miraza, a tu su i razna takmičenja među udvaračima. Prilikom tih festivala, muškarci često pokazuju svoje zube.
Godišnji ritual udavaranja kod Vodabea u Čadu |
Poliginija je zastupljena u zajednici Vodabea. Devojke za udaju su vrlo mlade. Dešava se da to budu i devojčice od oko dvanaest godina a ima i slučajeva da muškarci kradu žene od drugih muževa. Imaju veliki broj dece a muškarac koji je neplodan može da zamoli drugog da spava sa njegovom suprugom. O prvorođenom detetu često vode brigu deda i baba, i nema neposredne komunikacije roditelja sa tim detetom.
Kada devojka odabere muškarca, to ne mora da dovede do braka. Primenjuju svesno pravljenje ožiljaka na telu i licu, trljanjem vrelog pepela i sa brijačem, čime prave crne tetovaže. U okviru plemena postoje dve grupe: Japte - koje imaju više ožiljaka i Sudosukai - koje odlikuje prefinjeniji izgled.
Vodabe nemaju nikavo formalno obrazovanje. Osim stoke kojoj pridaju vrlo veliki značaj, veoma cene velike drvene krevete koje svaka porodica nastoji da poseduje.
levo: Mlade Vodabe žene / desno: Majka iz Vodabe plemena sa detetom |
O.K.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
