VESTI IZ MEDICINE
ONKOLOGIJA
Za bolje lečenje raka jajnika
Mutacije gena BRCA1 i BRCA2, koje nasleđuje jedna od 400 i jedna od 800 osoba, značajno povećavaju rizik za oboljevanje od određenih karcinoma kao što su rak jajnika, dojke, pankreasa i prostate. U 2016. je otkriveno da je nova klasa lekova, PARP inhibitori, veoma efikasna protiv tumora povezanih sa BRCA mutacijom, ali i da gotovo polovina žena sa rakom jajnika doživi recidiv bolesti u roku od pet godina.
Međunarodni tim naučnika na čelu sa Univerzitetom u Ženevi, Univerzitetskim bolnicama u Ženevi, Centrom Leon Berar u Lionu, Institutom Curie, francuskom saradničkom grupom ARCAGI-GINECO i evropskim konzorcijumom ENGOT, ispitao je genetske podatke 233 pacijenta uključenih u kliničko ispitivanje (fazu III) olapariba, PARP inhibitora koji je dodat bevacizumabu, leku koji se već koristi za lečenje raka jajnika. Istraživači su otkrili da uspeh PARP inhibitora zavisi od precizne lokacije mutacije na genu. Ovi rezultati, objavljeni u časopisu Annals of Oncology, pokazali su da je veoma precizan lek moguć u onkologiji.
Geni BRCA1 i BRCA2 kodiraju proteine uključene u reparaciju prekida dvolančanih lanaca DNK, posebno teškog oblika oštećenja DNK, i stoga igraju suštinsku ulogu u održavanju genomske stabilnosti ćelija. Kada su mutirane, ćelije su manje sposobne da poprave oštećenu DNK, što je fenomen koji podstiče razvoj kancera. Kanceri koji nastaju na taj način, posebno su agresivni, a rak jajnika, koji često ima veoma lošu prognozu, jedan je od najčešćih karcinoma kod žena koje nose mutaciju u jednom od ova dva gena. Nedavno uvođenje inhibitora PARP proteina - uključujući olaparib - veliki je terapijski napredak, jer je po prvi put predložen tretman sa značajnim ukupnim povećanjem preživljavanja. Ali, skoro polovina pacijenata je imala recidiv raka, te su naučnici hteli da dešifruju zašto je to tako.
Istraživački tim sproveo je detaljnu analizu mutacija BRCA1 i BRCA2 kod 233 pacijentkinje uključene u kliničko ispitivanje PAOLA-1 faza III, premarketinšku studiju olapariba, u kombinaciji sa antiangiogenim lekom bevacizumabom, koji se već koristi za lečenje raka jajnika. Pacijentkinje su bolovale od uznapredovalog karcinoma jajnika i sve su nosile mutaciju gena BRCA1 (159 njih) ili BRCA2 (74 njih). Naučnici su odlučili da povećaju preciznost analiza tako što su detaljno objasnili mutacije, uključujući i razliku između onih koje su osetljivije na lek od onih manje osetljivih na lek. Razlika je uočena u zavisnosti od lokalizacije mutacije na genu: ako se mutacija nalazi u domenu koji vezuje DNK, lek je mnogo efikasniji.
Ovi rezultati ukazuju na potrebu za što preciznijim lekom u onkologiji. Nesporno je da je ova klasa lekova izuzetno efikasna kod velikog broja pacijentkinja. Neke od njih su čak potpuno izlečene, dok bi pre samo nekoliko godina bile osuđene na neuspešno lečenje, a kod 90 odsto njih sa mutacijom u DNK domenu gena BRCA1 nije bilo recidiva tokom sprovođenja analize. Dakle, važno je razumeti precizan mehanizam delovanja lekova i usavršiti tretmane u skladu sa genetskim profilom pacijenata i njihovih tumora. U ovom slučaju, lokacija mutacije je ključna.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
