TEMA BROJA
D.M.
Piramide - tajne i otkrića / Beogradska mumija
Jedina mumija u Srbiji
Advokat, putnik, filantrop i mecena iz Mokrina, Hadzi Pavle Riđički, plemić od Skribešća (1805-1893), kupio je „iz rodoljubive namere“ na pijaci u Luksoru 1888. godine mumiju u sarkofagu. Uradio je to „ne za sebe, nego za srpski narod“, pa je iste godine mumiju poklonio Narodnom muzeju Srbije.
Beogradska mumija je prikazana na drugom spratu Narodnog muzeja Srbije u Beogradu, gde su izloženi predmeti staroegipatske kolekcije, a mumija i njen sarkofag zauzimaju počasno mesto. Nalazi se iza zaštitnog stakla, u specijalnoj komori koja je čuva u uslovima kontrolisane temperature i vlažnosti vazduha. Muškarac o čijoj je mumiji reč bio je staroegipatski sveštenik.
Kovčeg nesumnjivo potiče sa nekropole u Ahmimu, oko dvesta kilometara nizvodno od Luksora, gde je 1885. pronađena i stela, čiji je vlasnik prepoznat kao sveštenik po imenu Nesmin (Onaj-koji-pripada-[bogu]-Minu), od oca Džed-Hora i majke Čai-Hathor-Imu, dede Un-Nefera i pradede Džed-Hora, koji je živeo oko 300. godine p.n.e. Svi muški članovi porodice su bili sveštenici u hramu boga plodnosti Mina, a Nesminova majka je bila sviračica sistuma u istom hramu. Stela se danas nalazi u Egipatskom muzeju u Kairu.
|
Sačuvane su obe polovine sarkofaga u obliku ljudskog tela, a na poklopcu su prikazane idealizovane crte lica. Na kovčegu se nalaze tragovi pozlate i veoma bogate slikane dekoracije. Na sredini donjeg dela poklopca, vertikalno, teče dvostubačni hijeroglifski natpis, poznat kao 191. poglavlje Knjige mrtvih: „Poglavlje o donošenju duše u telo.“ Ovaj citat je zabeležen na samo dvadesetak poznatih primera, a između ostalog navodi: „O, vi što odnosite dušu; O, vi što razdvajate seni; O, svi vi bogovi što vladate nad živima, dođite, i donesite Nesminu dušu njegovu.“
Nesmin je bio visok 165 cm i u trenutku smrti je imao oko pedeset godina. Sačuvani su originalni ovoj na njegovim ramenima, grudima i dalje, a ono što se jasno vidi kada je reč o samom telu, jeste lobanja sa zubima. Ruke su mu prekrštene na grudima (desna preko leve), a nokti na rukama i nogama su pozlaćeni. Oči su zamenjene veštačkim nemetalnim umecima. Srce, koje je prema egipatskim verovanjima smatrano središtem uma, ostalo je u telu, dok su pluća izvađena. Mumificirano telo je umotano u brojne slojeve lanenih ovoja, čija je završna površina premazana smolastom materijom. Na ovom otvrdlom sloju su vidljivi i sporadični otisci prstiju drevnih balsamera.
Na ostacima tela se mogu uočiti određena oštećenja. Pre svega, lobanja je odvojena od ostatka mumije, a uočljiva je i pukotina u visini njegovih kolena. Ova oštećenja su istraživačima omogućila da u određenoj meri istraže unutrašnjost mumije jer ona nikada nije u celosti otvarana. Vidljivo je i da je imao probleme sa zubima, a prvi gornji desni kutnjak mu je izvađen za života. Rendgenske analize su pokazale da na kičmi postoje znaci spondiloze i skolioze, iako se tokom života nije izlagao većim fizičkim naporima.
Suptilan izraz i blag, skoro „davinčijevski“ osmeh Nesminovog lica ukazuju na odličnu zanatsku veštinu i visoko umetničko postignuće majstora. Na grudnom delu su, na dva mesta, vidljivi otisci u crvenom vosku pečatnog prstena sa grbom porodice Riđički, čijem pripadniku Pavlu Riđičkom možemo da zahvalimo na jedinoj mumiji u Srbiji.
D.M.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
