Severnoatlantska meridijalna kretanja (AMOC) je naziv za sistem okeanskih struja, uključujući Golfsku struju koja prenosi toplu vodu iz tropskih krajeva prema severu Atlantika. Pošto se atmosfera zagreva uporedo sa porastom emisije staklenih gasova, ispod površine okeana zadržava se više toplote, što bi moglo da ima ozbiljne posledice po klimu u svetu.
Klimatski modeli su pokazali da je AMOC sada najslabiji u poslednjih 1.000 godina. Međutim, nije poznato šta je dovelo do tog slabljenja: promene u cirkulaciji ili manjak stabilnosti?
Studija, objavljena u časopisu “Nature Climate Change”, ukazuje na to da se gubitak dinamičke stabilnosti približio AMOC granici, posle koje može doći do nepovratnog prelaza u slabiji mod rada, navode stručnjaci Potsdamskog instituta za istraživanje uticaja klime, u Nemačkoj. Analizirajući temperature i salinitet površine Atlantskog okeana, studija otkriva da bi se slabljenje AMOC-a u 20. veku moglo povezati s gubitkom stabilnosti.
Kad bi se AMOC urušio, pojačalo bi se hlađenje severne hemisfere, podigao bi se nivo Atlantskog okeana, učestale bi padavine iznad Evrope i Severne Amerike i došlo bi do premeštanja monsuna ka Južnoj Americi i Africi. Drugi klimatski modeli predviđaju da će AMOC oslabiti tokom narednih decenija.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja "Novinarnica"